14 września 2012.
Tomaszów Mazowiecki. Kolejne miejsce na mojej budowlanej mapie Polski. Budowa rusza już wkrótce, póki co dopinamy sprawy formalne. Między wizytą w Starostwie a spotkaniem na budowie półtora godzinna przerwa. Na licznych w mieście tabliczkach informacyjnych wypatruję coś co się zwie Niebieskie Źródła. Jadę, choć nie wiem czego szukam.
Jak to zwykle bywa niepozorna okolica zaskakuje. Geograficznie i przyrodniczo.
 |
Kępy na tak zwanym Głównym Kanale. |
 |
Niebieskie Źródła. |
 |
Niebieskie Źródła z bliska. |
Niebieskie
źródła - rezerwat przyrody nieożywionej o wybitnych
walorach krajobrazowych, położony w dolinie Pilicy, na prawym
brzegu rzeki, w południowo wschodniej części miasta
Tomaszowa Mazowieckiego. Są to wywierzyska krasowe jedne z
najciekawszych zjawisk krasowych w Europie. Główny kompleks
wodonośny stanowią spękane wapienie jurajskie, z których
wytryska woda przybierająca niebiesko-błękitno-zieloną barwę.
Barwa wody w basenach źródliskowych jest efektem działań
rozproszonego światła słonecznego. Zmiana odcieni barwy wody
uzależniona jest od stanu pogody, stopnia nasłonecznienia bądź
zachmurzenia. Dodatkowo uroku wywierzysku nadają pulsujące
gejzery z piasku podrzucanego przez źródlaną wodę.
Rezerwat powstał w 1961 roku w celu ochrony piękna
krasowego wywierzyska oraz towarzyszącym im naturalnym
biocenozom leśnym, zaroślowym, szuwarowym i wodnym. Obejmuje
on obszar ok. 29 ha. Rezerwat jest ostoją wielu gatunków ptaków
(ok. 75), a prawdziwą osobliwością są: ubarwiony remisz,
zimorodek oraz kaczki (krzyżówka, ohar, czernica, cyraneczka i
gągoł).
Szata roślinna jest najliczniej reprezentowana przez rodzinę
traw. Stwierdzono 400 gatunków roślin naczyniowych, a wśród
nich grupę roślin ściśle chronionych: grzebieni białych,
turówki wonnej, różanecznika żółtego, kosodrzewiny i cisa
pospolitego. W roku 1994 i 1997 na terenie rezerwatu prowadzone
były działania mające na celu oczyszczenie, zabezpieczenie
oraz właściwe udostępnienie całego obiektu.
Z Rezerwatem Niebieskie Źródła łączy się ponor krasowy
rzeki Ginącej. Znajduje się on w Wąwale, 5 km od Tomaszowa
Maz.. Po roztopach wiosennych lub znaczniejszych opadach sucha
dolina wypełnia się wodą tworząc rozlewisko, które zanika
szybko, pozostawiając po paru dniach piasek z otoczakami w
miejscach, w których jest pochłaniane. Miejsce to nazwano
"Przepaścią". Przepaść jest położona na terenie
wapiennym, a wody Ginącej odpływają podziemnymi szczelinami i
wypływają znów na powierzchni pod Utratą jako tzw.
"Niebieskie Źródła". Celem potwierdzenia hipotezy o
zasilaniu wód Niebieskich Źródeł innymi wodami
przeprowadzono doświadczenie wprowadzając do strumienia Ginącej
w odległości 20 m od miejsca w ponorze barwnik - fluorosceinę.
Hipotetyczny związek rzeki Ginącej z Niebieskimi Źródłami
został potwierdzony, ponieważ wskaźnik barwny pojawił się w
Niebieskich Źródłach , Utracie i Brzustówce, czyli po
przeciwnym lewym brzegu Pilicy. Jest to najlepszy dowód na
istnienie zjawisk krasowych w okolicach Tomaszowa Mazowieckiego. (źródło: http://www.skansenpilicy.pl/ )
Brak komentarzy:
Publikowanie komentarza
Wpisz swój komentarz...